দেশখনে আজি ৭৪ সংখ্যক গণতন্ত্ৰ দিৱস (Republic Day 2023) উদযাপন কৰিছে। ১৯৫০ চনত, আজিৰ দিনটোতে, দেশত সংবিধান কাৰ্যকৰী হয়, যি দেশখনক সম্পূৰ্ণৰূপে স্বাধীন কৰি তোলে। ২৬ জানুৱাৰী নিজকে গণতন্ত্ৰ দিৱস হিচাপে বাছনি কৰাৰ কাৰণ আছিল। ভাৰতৰ প্ৰাক্তন প্ৰধানমন্ত্ৰী পণ্ডিত জৱাহৰলাল নেহৰুৰ অধ্যক্ষতাত দেশৰ নেতাসকলে ১৯২৯ চনত কংগ্ৰেছৰ লাহোৰ অধিৱেশনত আজিৰ দিনটোতে পূৰ্ণ স্বৰাজৰ প্ৰতিশ্ৰুতি গ্ৰহণ কৰিছিল আৰু সিদ্ধান্ত লৈছিল যে দেশখনে অহা বছৰৰ পৰা অৰ্থাৎ ১৯৩০ চনৰ ২৬ জানুৱাৰীত প্ৰথম স্বাধীনতা দিৱস পালন কৰিব। (ফটো: Wikimedia Commons)
ব্ৰিটিছৰ পৰা স্বাধীনতা পোৱাটো সহজ কাম নাছিল। স্বৰাজৰ দাবী ১৮৮৬ চনত দাদাভাই নৰোজীয়ে কংগ্ৰেছৰ কলিকতা ৰাষ্ট্ৰীয় সন্মিলনত তেওঁৰ ৰাষ্ট্ৰপতিৰ ভাষণত কৰিছিল। তাৰ পিছত তেওঁ ইয়াক এক ৰাষ্ট্ৰীয় আন্দোলনৰ লক্ষ্য কৰি লৈছিল আৰু কানাডা আৰু অষ্ট্ৰেলিয়াৰ দৰে স্বায়ত্তশাসিত শাসনৰ দাবী কৰিছিল। (ফটো: Wikimedia Commons)
ইয়াৰ পিছত,ভাৰতীয় জাতীয় কংগ্ৰেছতো বিতৰ্কৰ এটা মুখ্য বিষয় আছিল। ১৯২১ চনত কংগ্ৰেছ নেতা তথা বিখ্যাত কবি হাছৰত মোহিনীয়ে প্ৰথমে সম্পূৰ্ণ স্বাধীনতাৰ ধাৰণা দিছিল অৰ্থাৎ কংগ্ৰেছৰ সকলো মঞ্চত পূৰ্ণ স্বৰাজ। জ্যেষ্ঠ কংগ্ৰেছ নেতা বাল গংগাধৰ তিলক, শ্ৰী অৰবিন্দ আৰু বিপিন চন্দ্ৰ পালে সাম্ৰাজ্যৰ পৰা ভাৰতীয় স্বাধীনতাৰ বাবে ওকালতি কৰিছিল। (ফটো: Wikimedia Commons)
১৯২০ আৰু ১৯২২ চনত মহাত্মা গান্ধীয়ে ৰোলাট আইনৰ বিৰুদ্ধে অসহযোগ আন্দোলনৰ নেতৃত্ব দিয়ে। তেওঁ লগতে চৰকাৰত ভাৰতীয়সকলক অন্তৰ্ভুক্ত নকৰা আৰু ৰাজনৈতিক আৰু নাগৰিক স্বাধীনতা প্ৰত্যাখ্যানৰ বিৰোধিতা কৰিছিল। ইয়াৰ পিছত, যেতিয়া চাইমন কমিছন ঘোষণা কৰা হৈছিল, প্ৰতিবাদৰ আধাৰ আছিল যে ইয়াত এজনো ভাৰতীয় নাছিল। এইটো কোৱা হৈছিল যে ভাৰতীয়সকলৰ সাংবিধানিক আৰু ৰাজনৈতিক সংস্কাৰে কেনেকৈ কেৱল বিদেশীক হে ল'ব পাৰে। (ফটো: Wikimedia Commons)
চাইমন কমিছনৰ প্ৰতিবাদআৰু লালা লাজপত ৰায়ৰ প্ৰতিবাদৰ সময়ত লাঠিচাৰ্জৰ ফলত হোৱা মৃত্যুয়ে দেশখনত ক্ষোভৰ সৃষ্টি কৰিছিল। চাইমন আয়োগৰ প্ৰতিক্ৰিয়াস্বৰূপে, কংগ্ৰেছে মতিলাল নেহৰুৰ অধ্যক্ষতাত এখন সমিতি গঠন কৰে যাক নেহৰু প্ৰতিবেদন বুলি জনা যায়। প্ৰতিবেদনখনে ব্ৰিটিছ সাম্ৰাজ্যৰ অধীনত ভাৰতৰ বাবে স্ব-চৰকাৰ বিচাৰিছিল, যাক কংগ্ৰেছত বিৰোধিতা কৰা হৈছিল আৰু ব্ৰিটিছে প্ৰত্যাখ্যান কৰিছিল। (ফটো: Wikimedia Commons)
ইয়াৰ পিছত, ১৯২৯ চনৰ ২৬ জানুৱাৰীৰ লাহোৰ অধিৱেশনত জৱাহৰলাল নেহৰুৰ অধ্যক্ষতাত কংগ্ৰেছে পূৰ্ণ স্বৰাজৰ প্ৰতিশ্ৰুতি লয় আৰু ১৯৩০ চনৰ ২৬ জানুৱাৰীৰ পৰা প্ৰতি বছৰে দেশত স্বাধীনতা দিৱস উদযাপন কৰাৰ সংকল্প লোৱা হয় আৰু সেইদিনাও এই দিনটো উদযাপন কৰা হয়। তেতিয়াৰ পৰা পূৰ্ণস্বৰাজৰ দাবী স্বাধীনতা আন্দোলনৰ এটা অংশ হৈ পৰিছে আৰু যেতিয়া ভাৰতীয় সংবিধান গ্ৰহণৰ কথা আহিছিল, ১৯৫০ চনৰ ২৬ জানুৱাৰীৰ দিনটো ২৬ জানুৱাৰী, ১৯৫০ ৰ ঐতিহাসিক তাৎপৰ্যৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি ২৬ জানুৱাৰী, ১৯৫০ ৰ বাবে নিৰ্ধাৰণ কৰা হৈছিল। (ফটো: Wikimedia Commons)