ভাৰতবৰ্ষত প্ৰতি বছৰে ২৬ জানুৱাৰীৰ দিনা দেশবাসীয়ে গণতন্ত্ৰ দিৱস হিচাপে উদযাপন কৰে। ভাৰতৰ সংবিধান এই দিনটোতে কাৰ্যকৰী হৈছিল। ১৯৪৭ চনৰ ১৫ আগষ্টত দেশ ব্ৰিটিছ শাসনৰ পৰা স্বাধীনতা লাভ কৰাৰ তিনি বছৰ পিছত অৰ্থাৎ ১৯৫০ চনত ভাৰতৰ সংবিধান কাৰ্যকৰী কৰা হয়। এইবাৰ দেশে ইয়াৰ ৭৪ তম গণৰাজ্য দিৱস উদযাপন কৰিব। গণতন্ত্ৰ দিৱস উপলক্ষে প্ৰতি বছৰে ৰাজধানী দিল্লীৰ লালকিল্লাত পতাকা উত্তোলন কৰা হয়। লগতে দিনটোত সমগ্ৰ দেশতে বহুতো কাৰ্যসূচীৰ আয়োজন কৰা হয়। শিশুসকলে বিদ্যালয়ত বহুতো কাৰ্যসূচীত অংশ লয়। গণতন্ত্ৰ দিৱস উপলক্ষে ৰাষ্ট্ৰপতি ভৱনৰ পৰা ইণ্ডিয়া গেটলৈ ৰাজপথত এক অতি বিশাল আৰু আকৰ্ষণীয় কুচকাৱাজ অনুষ্ঠিত কৰা হয়।
প্ৰথম গণতন্ত্ৰ দিৱস ক'ত আৰু কেনেকৈ উদযাপন কৰা হৈছিল? ভাৰতৰ প্ৰথম গণতন্ত্ৰ দিৱস ১৯৫০ চনৰ ২৬ জানুৱাৰীত দিল্লীত উদযাপন কৰা হৈছিল। লগতে সেই সময়ৰ পুৰণি কিলাৰ ওচৰত থকা এখন ব্ৰিটিছ ষ্টেডিয়ামত গণতন্ত্ৰ দিৱসৰ প্ৰথম কুচকাৱাজও অনুষ্ঠিত হৈছিল। দেশৰ প্ৰথম ৰাষ্ট্ৰপতি ড০ ৰাজেন্দ্ৰ প্ৰসাদে দিল্লীৰ পুৰণি কিলাত পতাকা উত্তোলন কৰিছিল। সেই অনুষ্ঠানত তেতিয়াৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী জৱাহৰলাল নেহৰুও উপস্থিত আছিল।
গণতন্ত্ৰ দিৱস কিয় উদযাপন কৰা হয়?
ভাৰতীয় সংবিধান ১৯৫০ চনৰ ২৬ জানুৱাৰীৰ দিনটোতে কাৰ্যকৰী হৈছিল। ড০ ভীম ৰাও আম্বেদকাৰে সংবিধানৰ খচৰা সমিতিৰ অধ্যক্ষতা কৰিছিল। ১৯৪৯ চনৰ ২৬ নৱেম্বৰত ভাৰতীয় সংবিধান সভাই দেশৰ সংবিধান গ্ৰহণ কৰে। ১৯৫০ চনৰ ২৬ জানুৱাৰীত দেশখনক এখন পূৰ্ণাংগ গণৰাজ্য হিচাপে ঘোষণা কৰা হয়। উল্লেখ্য যে, গণতন্ত্ৰ দিৱস ২৬ জানুৱাৰীত পালন কৰাৰ আন এক কাৰণ হৈছে যে ১৯৩০ চনৰ এই দিনটোতে ভাৰতীয় জাতীয় কংগ্ৰেছে দেশখনক সম্পূৰ্ণ স্বাধীন বুলি ঘোষণা কৰিছিল। পূৰ্ণ স্বৰাজ ঘোষণা কৰা তাৰিখ ১৯৩০ চনৰ ২৬ জানুৱাৰী দিনটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ বুলি গণ্য কৰা হৈছিল আৰু সেয়েহে ১৯৫০ চনৰ ২৬ জানুৱাৰীত ভাৰতৰ সংবিধানখন কাৰ্যকৰী হয়। ইয়াৰ পিছত ২৬ জানুৱাৰীক গণতন্ত্ৰ দিৱস হিচাপে ঘোষণা কৰা হয়। এই দিনটো সমগ্ৰ দেশে এক বিশেষ ধৰণে উদযাপন কৰে।